KALPLERİN CİLASI (CİLAÜL KULÛB) – İMAM BİRGİVİ

-Ey kardeşlerim. Şunu biliniz ki, üzerimize vacip olan, Allah tarafından hesaba çekilmeden önce kendi nefislerimizi hesaba çekmektir. Çünkü biz boş yere ve başıboş olarak yaratılmadık. Nitekim Cenab-ı Hakk Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurur (bkz: Müminin suresi 115.ayet, Kıyame suresi 36.ayet) Nefsimizi hesaba çekmenin yoluna gelince; evvela doğduğumuz günden o tevbe ettiğimiz güne kadar Allah(cc) ve kul haklarını yerine getirip, getirmediğimiz hususu gelir. Bilmeliyiz ki eğer bunlardan bir kısmını yerine getirebilmişsek bu bize ancak Rabbimizin lütfu ve tevfiki ile olmuştur. Bundan dolayı Allah (cc)’a şükrederiz. Eğer yerine getiremediğimiz hususlar olmuşsa bakarız bu Allah(cc) hukuku mudur yoksa kul hukuku mudur? Buna göre mezhep imamlarımızın fetvaları üzerine amel eder, kaza eder ve günahlardan kurtuluruz, inşallah. (59-60)

-İbn Hümam da Hidaye şerhinde şöyle demiştir; Beş yerde misvak kullanmak müstehabtır:

1)Dişler sarardığı zaman

2)Ağız kokusu bozulduğu zaman

3)Uykudan kalktığın zaman

4)Namaza kalktığında

5)Abdest alırken

Bazı kitaplarda namaza başlarken dişleri misvaklamanın kan çıkararak abdesti bozabileceğinden, kerahat olduğu yazıyorsa da bu doğru değildir. (Zira bu şekilde kanın akıp tükürüğe galabe çalacak kadar çoğalması mümkün değildir) Eğer kişi yine de kan çıkmasından korkuyorsa diş etlerine dokunmadan sadece dişlerini hafifçe misvaklayabilir. Bu da müstehabı yerine getirmek için kâfidir. (65)

-Kuşluk namazı 4 veya 8 rekattır. Akşam namazının sünnetinden sonra Evvabin namazı ikişer ikişer dört rekattır. Teheccüd namazı ikiden on iki rekâta kadar ikişer ikişer kılınır, bunların dışında Müslümanların âdet halinde kıldıkları, regaib, beraat, kadir namazı gibi namazları cemaatle kılmayın. Çünkü büyük hadis alimlerinden İbni Cevzi ve emsali gibi zevat bu hususta söylenen hadislerin uydurma olduğunu hatta uyduranların isimlerini vererek zikretmişlerdir. Uyduranın İbni Cehzam adında biri olduğunu açıklamışlardır. (65-66)

- “Geçmişlerimizden bir kısmı bina yapan kişiler için şöyle demişler; ‘Tiyni(çamuru) yükseltti dini alçalttı’” / Ataullah Halebi (70)

-Sonra şunu ifade edelim ki üzerinde Allah ve kul hakkı bulunan kişiye vasiyet vaciptir. Eğer bu haklar yoksa o kişiye de müstehabtır. Vasiyet malın üçte birinden olur ve ihtiyaç olursa hepsi vacip olarak yerine getirilir. Eğer üçte biri az gelirse onu yerine getirmek müstehab olur. Vasiyetin yolu iki adil şahit huzurunda dil ile söylenmesidir. Eğer yazılır ve şahitler huzurunda okunursa daha da güzel olur. Vasiyetleri vacip olandan başlayarak sıralayalım: İnsan hakları, borçlar, emanetler, kefaletler (satılan mala kefil olmak gibi), gasp olunan mallar, çalınan mallar, bedene ait haklar ki dövmek, yaralamak, haksız olarak hizmet ettirmek ve kalbe ait haklar ki sövmek, alay etmek vs gibi. Bunların vasiyeti yukarıda umumi nasihatler bölümünde geçtiği gibi borçların ödenmesi, ariyetlerin, emanetlerin geri verilmesinin vasiyet edilmesidir. Bedeni hukukta hak sahiplerini razı etmek gerekir. Allah(cc) hukukuna gelince namazla başlarız. Fıkıh alimleri geçmiş namazların vasiyet edilmesinin vacip olduğunu açıkladılar. Her farz ve vacip için yarım sa’ buğday veya bir sa’ arpa veyahut fidye hesap edilir. Yahut bunların kıymeti verilir. Bir sa’ sekiz nıtıldır, bir nıtılda 130 dirhemdir. (sa’: şer’i dirheme göre yaklaşık 2,917 kg; örfi dirheme göre ise 3,333 kg ağırlığına denk bir hacim ölçüsü birimidir)(84)

-Tatarhani, Hamid bin Hamid’den rivayet ettiği bir hadiste ki bu hadis Enes(r.anh) dan rivayet edilmiştir. Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurmuştur: “Müminin kabri üzerine rüzgârın çarpması ve yağmurun yağması, onun günahlarına keffaret olur” (97)

-Ahmed b. Hanbel(rahimehullah)’dan rivayet olunmuştur ki o şöyle demiştir: “Kabirlere girdiğiniz zaman Fatiha, İhlas, Felak ve Nas surelerini okuyup kabir ehlinin kullarına bağışlayın o onlara ulaşır” (109)

Dehliz Kitaplar, 2012 basım, Tercüme: Hasan Akarsu