06 Ağustos 2025

ADAMLAR VE OĞULLAR - RİCHARD REEVES

-Öyleyse elimizde kadınların lehine bir eğitim sistemi ve erkeklerin lehine bir iş piyasası var. İki yanlış bir doğru etmez. İkisini de düzeltmeliyiz. Eşitsizlikler hangi yönde olursa olsun önemlidir. Ayrıca şuna da dikkat çekmek gerekiyor: İş piyasasında kadınlar erkeklerle arayı kapatıyorken sınıfta adamlar ve oğullar gittikçe geriye düşüyorlar. Bir fark kapanıyor, diğeri büyüyor. (26)

-Öyleyse ergenlik, kendimizi sınırlamakta zorluk yaşadığımız bir dönemdir. Ama aradaki ayrım erkek çocuklarda kızlarda olduğundan çok daha fazladır; çünkü erkek çocuklar hem daha fazla gaz gücüne hem de daha az fren gücüne sahiptir. Dürtü kontrolü, planlama, geleceğe yönelmeyle ilişkilendirilen beyin kısımları -bazen "beynin CEO'su" diye adlandırılırlar- büyük oranda prefrontal kortekse aittir, ki bu bölge de erkek çocuklarda kızlardan iki yıl sonra gelişir. Örneğin beyincik, kızlarda 11 yaşta ama erkek çocuklarda 15 yaşında tam boyutunu kazanır. (32-33)

-Gittikçe daha fazla sayıda erkek, iş dünyasından kopuyor. Çalışmakta olan birçok erkek için maaşları yerinde saymış durumda. Aslında cinsiyet gelir ayrımının azalmasının sebeplerinden biri, eşitliği sağlamak adına -hiç şüphesi ideal olmayan biçimde- erkeklerin gelir ortalamasının düşmesidir. Ama kadınlar erkeklerle arayı kapatırken, ekonomik merdivenin üst basamaklarındaki işçilerin -hem erkek hem kadın- herkesle arası daha da açılıyor. İş piyasasındaki en derin uçurum, kadınlar ve erkekler arasında değil. En derin uçurum beyaz ile siyah işçiler, üst sınıf ile orta sınıf arasında. (43-44)

-Bu bölümde annelerin rolünün bakım kadar ekmek kazanmaya da genişletildiğini ama babalarının rolünün hem bakım hem de ekmek kazanmayı kapsayacak şekilde genişletilmediğini tartışıyorum. Spesifik olarak argümanlarım şöyle: 

1)Geleneksel olarak erkeklerin rolü eve ekmek getirmek olmuştur ve annelerin erkeklere ekonomik bağlılığı üzerine temellendirilmiştir;

2)bu geleneksel rol, kadınların ekonomik bağımsızlığının sağlanmasıyla beraber imha edilmiştir,

3)kültür ve politika, eskide kalmış babalık modeline takılı kalmıştır ve ekonomik gerçeklik gerisinde kalmıştır; ve

4)bu da geleneksel ekmek getiren rolünü yerine getiremeyen ve yeni bir role soyunması gereken erkeklerle beraber, "baba yokluğuna" yol açmaktadır. Kadınların ekonomik olarak erkeklere bağımlı olması onları geride tutmuş ama aynı zamanda erkekleri desteklemiştir. Artık destekler gitti; birçok erkek dayanaksız. (60-61)

-Birçok erkek yuvasından olmuşluk hissiyle bırakılmış durumda. Babaları ve büyükbabalarının izleyecekleri yol çok netti: iş, eş, çocuklar. Ama ya şimdi? Balıklar dünyasında bisiklet ne işe yarar? Yarım yüzyıl bir birey için uzun gibi görünebilir, özellikle de gençse. Ama kültürel tarih bakımından bir göz kırpması kadardır. Kadınlar ve erkekler arasındaki ekonomik ilişkinin dönüşümü o kadar hızlı oldu ki kültür henüz buna yetişebilmiş değil. (65)

-Riske atılan şeyler çok büyük. Babalık, ergin erilliğini her şeyden çok şekillendiren, temel bir sosyal kurumdur. "Nesiller boyu geçmişe ve geleceğe uzanan bir aile rolü aracılığıyla bir toplulukla bütünleşen bir erkek, esas olarak karizmatik bir lidere, bir demagoga veya görkemli bir vatanseverlik ideolojisine gönül vermiş bir erkekten daha tutarlı ve kalıcı bir şekilde sosyal düzene bağlı olacaktır." Bunu George Gilder 1973'te yazmıştır. (51.dipnot/ George F.Gilder, Sexual Suicide, sf.91) Gilder'in önde gelen muhafazakarlardan biri olduğu doğru. Ama yakın politik tarihimize baktığımızda, haksız olduğunu söylemek zor. (72)

-Bence uyuşturucu ilaçlar, toplumsal sorunların göstergesi olduğu kadar sebepleridir de. Uyuşturucu ilaç, suni olarak özgüveni, enerjiyi ya da zihin berraklığını artırmak için kullanılabilen diğer uyuşturucular gibi değildir. İnsanların dans kulüplerinde MDMA (ekstazi) ya da ruhsal arayışlarda psikedelik uyuşturucular kullanmasının bir sebebi vardır. Uyuşturucu ilaç acıyı uyuşturmak için kullanılır -muhtemelen ilkin fiziksel acıları, ondan sonra da varoluşsal acıları. Bunlar ilham ya da anarşi uyuşturucuları değil, yalnızlık ve inziva uyuşturucularıdır. Çok fazla insanın aşırı dozdan ölmesinin sebebi, kullanıcıların genelde ev içinde ve yalnız başlarına olmasıdır. (96)

-Erkekler arasındaki arkadaşlık yoksunluğunun nedeni ne? İlk olarak, erkekler arkadaşlıklara kadınlardan daha az yatırım yapma eğiliminde olur ve çoğu zaman kız arkadaşları ya da eşlerine sadece sosyal hayatlarını düzenlemek üzere bel bağlamakla kalmaz, aynı zamanda onları başlıca sırdaşları olarak görürler. Bir evlilik bittiğinde, kadınlar genelde arkadaş ağlarını sürdürme ve inşa etmede daha başarılı olurlar. Ernest Hemingway'in ve ondan neredeyse bir yüzyıl sonra Haruki Murakami'nin kısa hikâye derlemeleri için "Kadınsız Erkekler" başlığını seçmiş olmalarının bir sebebi vardır. Kendi başına olan erkekler yalnız erkeklerdir. (104)

-Filozof Bertrand Russell'a göre modern insanın belirteci bir sayı sütununu gördüğünde ağlayabilme becerisidir. (112)

-2015 civarına kadar, toksik maskülenlik ifadesinde yalnızca akademinin birkaç köşesinde bahsedilirdi. Sosyolog Carol Harrington'a göre 2015 öncesinde terimi kullanan makale sayısı hiçbir zaman yirmiyi aşmamıştır ve kullanımların neredeyse tümü akademik dergilerdedir. Ama Donald Trump ve #MeToo hareketinin yükselişiyle beraber, ilericiler terimi günlük kullanıma soktular. 2017'de başta ana akım medyada olmak üzere kullanım binleri buldu. Harrington'ın dikkat çektiği üzere, akademisyenler tarafından bile terim neredeyse hiçbir zaman tanımlanmamış ve yalnızca "hoşnutsuzluk işareti" olarak kullanılmıştır. Anlaşılır ya da tutarlı bir tanımın yokluğundan dolayı, bu ifade artık kullanan kişi tarafından trajik olaylardan alelade olaylara dek bir hoşnutsuzluk uyandıran her erkek davranışı için kullanılmaktadır. (151)

-Erkekler depresifse, sebebi hislerini ifade edememesidir. Hastalanırsa doktora gitmediklerindendir. Okulda başarısız olurlarsa, bir şeye bağlılık gösteremediklerindendir. Erken yaşta ölürlerse, fazla içki ve sigara tükettiklerinden, yanlış beslendiklerinden dolayıdır. Politik soldakiler için kurbanı suçlamak erkeklere gelindiğinde mübahtır. (154)

-Dünyadaki neredeyse her düşünce kuruluşu ve uluslararası organizasyon, birçoğu abartılı tonda olmak üzere, pandeminin kadınlar üzerindeki olumsuz etkisi hakkında raporlar sunmuştur. Buna kıyasla, KOVİD-19'un erkekler için daha büyük ölüm riski taşıdığı neredeyse hiç dile getirilmez. Keza erkeklerin üniversite kayıt oranlarındaki keskin düşüş de anılmaz. Pandemi kadınlar için bir bakımdan, erkekler için diğer bakımdan kötü olmuştur. İki varsayımı da kafamızda aynı anda tutabiliriz. (159)

-Spesifik olarak üç ana reform öneriyorum: Okula başlamalarından önce erkek çocuklara kreşte fazladan bir yıl vermek; sınıflara erkek öğretmen işe alımlarını artırmak ve daha fazla teknik lise dahil, mesleki eğitime daha ciddi yatırımlarda bulunmak. (182)

-Öğrenim becerisindeki cinsiyet ayrımları erken yaşta başlar ama beyin gelişimi bakımındaki en büyük farklar ergenlikte ortaya çıkar. Erkek çocukları geç başlatmanın başlıca sebebi anaokulunda değil, ortaokula ve liseye geldiklerinde bir yaş daha büyük olmalarıdır. (184)

-Bilhassa SEYO mesleklerindeki -sağlık, eğitim, yöneticilik ve okuma yazma- erkeklerin oranı inatla düşük kalmaya devam etmektedir. Gloria Steinem'ın da gözlemiyle, kadınlar daima der ki, "Erkeklerin yapabildiği her şeyi yapabiliriz. Ama erkekler, 'kadınların yapabildiği her şeyi yapabiliriz' demezler." (202)

-Dar bir şekilde ekonomik tedariğe dayanan eski babalık modeli, cinsiyet eşitliği dünyası için uygun değildir. (222)

Ketebe Yayınları, Şubat 2025 basım, 1.baskı. Çeviren: Canberk Şeref

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

OMURGASIZLAŞTIRILMIŞ TÜRKLÜK – TEOMAN DURALI

-Çin kaynaklarında Türkçe adındaki bir dilin bahsi ilk defa MÖ 1766’da geçer. Bu Şia (Xia) hanedanı devrinde rast gelinmiş Çince Tujue, Orta...